E. niphophila, E. debeuzevillei, E. archeri, E. gunnii ‘Divaricata’, E. perriniana, E. parvula en E. neglecta behoren tot de nagenoeg geheel winterharde soorten. Het is een volstrekt raadsel waarom deze soorten Eucalyptus in ons land niet algemeen aangeboden worden. Steeds zijn het halfharde vormen van E. gunnii die men te koop ziet.

De winterhardheid van een Eucalyptus hangt voor een belangrijk deel af van de herkomst van het zaad dat gebruikt is. Er zijn enkele plekken in Australië waar regelmatig zeer extreme vorst voorkomt. Van bomen die daar groeien zijn de zaailingen veel sterker dan van bomen die onder mildere omstandigheden groeien. E. gunnii komt niet alleen voor in het laagland van Tasmanië maar ook op 1200 meter hoogte en verdraagt daar heel wat vorst. Zaailingen van deze Eucalyptusbomen zullen de meeste kans hebben om het hier goed te doen.

Tijdens zeer natte winters kunnen Eucalyptusbomen eerder doodvriezen (als de bast knapt) dan tijdens normale winters.

Gelukkig zijn er enkele kwekerijen die op de herkomst van het Eucalyptuszaad letten, en daarvan biedt botanische tuin “De Groene Prins” jonge boompjes aan. De hardheid van zaailingen is echter variabel, zodat niet elk individu van een soort even hard zal zijn. Er zullen steeds enkele zeer harde én enkele minder harde exemplaren in een zaaisel voorkomen. De hoogte waarop de soort in de natuur groeit, is maar voor een deel bepalend voor de hardheid. E. debeuzevillei b.v. is nog harder dan Eucalyptus niphophila, maar groeit ruim 400 m lager in de bergen.

Resumerend: Eucalyptus debeuzevillei en Eucalyptus niphophila zijn de hardste Eucalyptussoorten, die vaak ook strenge winters overleven. De overige soorten overleven een gemiddelde winter zonder problemen. Het blijft dus avonturen!

Voor de twijfelaars: klik hier en het wordt nog eens door Australiërs duidelijk gemaakt!

GROEI

De groeisnelheid van een Eucalyptus kan maximaal 2.5 m per jaar bedragen! Vooral E. gunnii is een snelle groeier. De hoogste soorten worden hier tot dusver (2023) ongeveer 15 meter. Alle soorten kunnen goed gesnoeid worden. Om een stevige boom te krijgen is het aan te raden om de eerste 2 jaar de boom in maart tot de helft terug te snoeien. Dit geldt bv. voor de soorten E. archeri, E. gunnii ‘Divaricata’, E. glaucescens, E. perriniana. Het heeft het voordeel dat de stam wat steviger kan worden in verhouding tot de kroon. Als men snijgroen wil oogsten, dan de stam knotten in maart/april op ongeveer 50 cm boven de grond. Het stammetje moet minimaal 5 cm dik zijn, dus kleinere boompjes eerst nog wat laten groeien. (E. debeuzevillei, E. nitens, E. pauciflora en E. niphophila zijn hiervoor minder geschikt)

DE BESTE STANDPLAATS VOOR UW EUCALYPTUS

Volle zon is noodzakelijk. Nooit een Eucalyptus onder hoge bomen planten! Voor een winderige plek zijn o.a. E. archeri, E. debeuzevillei en E. niphophila geschikt. De beide laatstgenoemde verdragen zelfs zilte zeewind. Kies meteen een definitieve plek, want later verplanten kan slecht uitpakken. Een lage boompaal is aan te bevelen, waar de stam op 30 cm hoogte aan wordt vastgemaakt. E. neglecta verdraagt lichte schaduw, maar groeit dan trager.

GRONDSOORT

Grondverbetering is niet echt nodig, dus geen potgrond, compost of bemeste tuinaarde gebruiken. Zwaar bemeste bomen kunnen gemakkelijk omwaaien. Als bemesting kan men op arme grond wat compost door de grond heen werken. Wel erg belangrijk is het onkruidvrij houden van de voet tot 60 cm van de stam vandaan. Met name de eerste paar jaren is dit essentieel voor een optimale groei. Vermijd onkruidverdelgingsmiddelen, daar zijn Eucalyptusbomen zeer gevoelig voor. Gemalen denneschors als bodembedekking is een prima middel tegen onkruid.

Eucalyptus soorten voor natte bodems:

Absolute mintemp in °F / °C
E. aggregata -3 / -19.5
E. camphora +3 / -16.5
E. cinerea +8 / -13.5
E. dalrympleana +3 / -16.5
E. glaucescens -2 / -19
E. gregsoniana +3 / -16.5
E. gunnii -5 / -21
E. rodwayi -3 / -19.5
E. rubida +3 / -16.5

De hier genoemde minimum temperaturen hebben betrekking op incidentele, kortdurende wintersituaties bij windstil weer! Langdurige zeer strenge vorst kan dus wel fataal zijn. Op kalkrijke gronden (pH> 7,5) kunnen de volgende soorten groeien: E. cordata, E. dalrympleana, E. nitens en E. parvula. Laatstgenoemde is de hardste van het stel.

BLOEI VAN EUCALYPTUS

Alle hier genoemde soorten bloeien met witte tot crêmewitte bloemen. De soorten met fraaie rode bloemen zijn hier helaas niet winterhard. De bloeitijd verschilt van soort tot soort. E.  debeuzevillei en E. niphophila bloeien gewoonlijk vanaf het 5de jaar. E. gunnii en E. perriniana kunnen al vanaf het 4de jaar bloeien. E.  archeri zelfs al vanaf het 3de jaar. Terug snoeien verhindert echter de bloei. De bloemknoppen die men ziet verschijnen geven pas na een jaar bloei! Soms ziet men bloemen, bloemknoppen en zaaddozen aan dezelfde tak.

TIP: In combinatie met Robinia pseudoacacia ‘Frisia’met geelgroen blad komt Eucalyptus heel mooi tot zijn recht!

WINTERBESCHERMING

Zolang de boompjes nog klein zijn, is het aan te raden om ze in de winter te beschermen met b.v. sparretakken of riet, Felle winterzon tijdens flinke vorst kan schade veroorzaken aan het blad. Ook kan de bast scheuren, wat afsterving tot gevolg kan hebben. Soms vriest Eucalyptus terug, en loopt vanuit de basis weer opnieuw uit. In de zeer koude late winter van 2018 bij temperaturen rond -10 met windkracht 7 tot 8 werden enkele wintergroene bomen gevriesdroogd. Kijk dus niet alleen naar de thermometer, maar ook naar de gevoelstemperatuur die toen tot -20 daalde!

Bedenk dat Eucalyptusbomen (nog) niet volkomen winterhard zijn, maar hun aanpassingsvermogen is groot. Het selecteren van de hardste zaailingen en het daarmee verder kweken is nog maar net begonnen. Met een beetje geluk heeft men echter binnen enkele jaren een schitterende boom in de tuin. De bomen die in de jungletuin te zien zijn, zijn hiervan het levende bewijs.

In onderstaande tabel is te zien waar een aantal soorten vandaan komen en hoe snel ze groeien. Hardheid: zeer goed wil zeggen dat toepassing overal in NL en B mogelijk is, zelfs op onbeschutte plaatsen. Goed betekent dat de standplaats een beetje beschut moet zijn en dat uitzonderlijk koude winters fataal kunnen zijn, redelijk wil zeggen dat de standplaats goed beschut moet zijn door muren, dichte coniferen e.d. beperkt wil zeggen dat alleen de mildere kustgebieden geschikt zijn zacht betekent dat de soort alleen zachte winters goed doorkomt. De lijst is kort gehouden, maar er zijn meer soorten die echter nog niet voldoende getest zijn. In een beschutte stadstuin is veel meer mogelijk dan hier op het platteland!

SOORTEN

Soort	Groeisnelheid	Hardheid	Herkomst
Eucalyptus archeri	matig	goed	Tasmanië 1200 m
Eucalyptus coccifera	matig	beperkt	Tasmanië 1100 m
Eucalyptus debeuzevillei	matig	zeer goed	ACT. 1900 m
Eucalyptus glaucescens	snel	goed	N.S.W, 1700 m
Eucalyptus gregsoniana	matig	redelijk	N.S.W. 1300 m
Eucalyptus gunnii	snel	beperkt	Tasmanië 1200 m
Eucalyptus gunnii ‘Divaricata’	snel	goed	Tasmanië 1150 m
Eucalyptus gunnii ‘Azura’	snel	zeer goed	Franse cultivar
Eucalyptus neglecta	snel	goed	N.S.W. 750 m
Eucalyptus niphophila	matig	zeer goed	N.S.W. 2300 m
Eucalyptus nitens	snel	beperkt/goed	N.S.W. 1400 m
Eucalyptus parvula	matig	goed	N.S.W. 1100 m
Eucalyptus perriniana	snel	goed	N.S.W. 1600 m
Eucalyptus rubida	snel	beperkt	N.S.W. 1200 m

 

 

 

 

Verjaagt Eucalyptus insecten?

Helaas niet. Wel citronella olie geperst uit Eucalyptus citriodora.

Eucalyptus en opwarming

Nu zeer strenge winters mogelijk minder vaak zullen voorkomen, kan deze boom een grootse toekomst tegemoet gaan in ons land! Er worden hier inmiddels veel meer soorten uitgetest dan vroeger. Daarbij plant ik steeds 3 tot 5 boompjes van dezelfde soort bij elkaar hopende dat daarmee de kans om uiteindelijk een beter exemplaar over te houden wordt vergroot.

Er zal op wat grotere schaal door selectie en kruising toegewerkt gaan worden naar Eucalyptusbomen, die zich in ons veranderende klimaat goed ontwikkelen. Hierbij kunnen we o.a. voortborduren op 35 jaar veldproeven in Zuid Frankrijk.

Deze planten zijn in de lange, strenge winter van 2008/2009 onbeschadigd gebleven:
Eucalyptus: glaucescens, gregsoniana, nicholii, nitens x perriniana en urnigera

lichte tot matige bladschade had: Eucalyptus camphora, coccifera, novae-anglica, macarthurii,  rubida en vernicosa

In de lange en zeer strenge winter 2009/2010 is heel veel vorstschade ontstaan. De daarop volgende winters waren ook niet mals. Pas in de ongewoon milde winter van 2013-2014 konden de Eucen zich eindelijk herstellen.

Bekijk het assortiment ..

Of een tabel met totaal overzicht in het hart van deze brochure

Luister naar het eucalyptuslied

zie ook deze brochure: Eucalyptus 2024