‘Zuidland’ en ‘Groenland’

Cordylines zijn terecht geliefde kuipplanten in ons land. Vele vormen met een verscheidenheid aan kleuren zijn in omloop, maar al deze vormen kunnen slechts korte tijd maximaal 7 graden vorst zonder schade doorstaan. De zuivere soort heeft groen blad en kan maximaal ongeveer -10C verdragen.

Met wat extra bescherming komen daar enkele graden bij, maar als het langere tijd streng vriest krijgt ook de groene soort schade. Meestal herstelt een Cordyline zich wel weer. Bij lichte vorstschade ontstaan er nieuwe groeipunten onder het ingevroren deel, bij zware schade loopt de plant vanuit de wortelhals vaak weer uit.

In Nieuw Zeeland komt Cordyline australis (“Cabbage Tree”) voor van de Noordkaap tot de subarctische eilanden in het zuiden, over een afstand van enkele duizenden kilometers. De meest vorstgevoelige planten groeien in het subtropische noorden van het Noordereiland. Waarschijnlijk stammen onze kuipplanten voor een belangrijk deel daar vanaf.

‘Zuidland’ en ‘Groenland’

De sterkste planten groeien echter in Southland op het Zuidereiland ten noorden van Invercargill. Enkele geïsoleerde populaties zijn daar regelmatig blootgesteld aan strenge vorst, en nog niet eerder in ons land uitgeprobeerd. Deze populatie groeit meer gedrongen en langzamer dan de vormen uit warmere streken in het noorden.

Een deel van de zaailingen van deze harde Cordylines hebben na kieming roodachtig blad, deze heb ik ‘Zuidland’ genoemd; na enkele maanden worden deze planten echter gewoon groen. De zaailingen met groene bladeren noem ik ‘Groenland’. Navraag in Nieuw Zeeland heeft me duidelijk gemaakt dat er niets bekend is over een eventueel mogelijk verschil in winterhardheid.

Ik schat in dat ‘Zuidland’ en ‘Groenland’ mogelijk hard genoeg zijn voor de Zeeuwse en Zuid Hollandse eilanden en de waddeneilanden. Landinwaarts zal winterbescherming echter af en toe nog wel nodig zijn.

Of Cordyline ‘Zuidland’ harder is dan Cordyline ‘Groenland’ zal de toekomst moeten uitwijzen! In de winter van 2008/2009 is er door de lange duur van de vorst wel schade opgetreden, vooral in het zuiden van ons land. Echt winterhard zijn ze dus niet, wel beter vorstbestendig. Na de extreme weersomstandigheden in de winters van 2011, 2012 en 2018 hebben de Cordylines in de volle grond op 1 na alsnog het loodje gelegd. Inmiddels (2022) is de vorm Peko in de zuidelijk halfrondborder weer uitgelopen na de koude winter van 2021.

Een aantal Cordylinesoorten hebben zeer decoratieve kleuren, deze zijn minder sterk en kunnen het best als kuipplanten worden gehouden.

Let op: de Cordylines die in tuincentra nogal eens onder de naam Cordyline indivisa worden aangeboden, zijn steeds Cordyline australis of hybrides met Cordyline indivisa. De échte indivisa staat hier in de tuin. Deze groeit graag op vulkaanhellingen, en krijgt hier volop lavameel.